ABC depozytów bankowych
Depozyt bankowy to kwota pieniędzy ulokowana w banku na czas nieokreślony lub na czas określony. Inne określenia depozytu, to lokata bankowa lub wkład bankowy. Rachunek bankowy również jest rodzajem depozytu. Depozyt jest pożyczką, której deponent udziela bankowi. Zanim wybierzesz się do banku z zamiarem zdeponowania oszczędności, zapoznaj się z podstawowymi pojęcia dotyczącymi tego tematu.
Deponent – osoba lub firma dokonująca depozytu, właściciel lokaty.
Kapitalizacja – dodanie przez bank odsetek do kwoty lokaty, czyli przekształcenie odsetek w kapitał. Dzięki powiększeniu kwoty lokaty, w kolejnym okresie bank nalicza odsetki od wyższej kwoty kapitału.
Lokata terminowa – depozyt składany w banku na określony przedział czasu. Ta opcja daje bankowi pewność, że będzie mógł dysponować zdeponowaną kwotą przez określony czas. Właściciel lokaty w zamian za udostępnienie swoich oszczędności, po upłynięciu umownego okresu otrzymuje od banku zysk w postaci odsetek.
Odsetki – nazywane też procentem, dla banku są kosztem pozyskania kapitału. Dla klienta deponującego pieniądze, odsetki stanowią zysk.
Oprocentowanie nominalne – określa wysokość odsetek w stosunku rocznym, czyli od depozytu złożonego na okres roku.
Oprocentowanie efektywne – uwzględnia kapitalizację odsetek, czyli comiesięczne doliczanie odsetek do kwoty kapitału. Jeśli odsetki nie byłyby kapitalizowane, wówczas dla rocznej lokaty oprocentowanie efektywne byłoby takie samo jak oprocentowanie nominalne. Comiesięczne doliczanie procentów do kwoty depozytu powoduje, że po roku oszczędzania zysk będzie wyższy – w tym przypadku oprocentowanie efektywne jest wyższe od nominalnego.
Oprocentowanie stałe – w całym okresie trwania lokaty obowiązuje oprocentowanie takie, jak w dniu otwarcia lokaty.
Oprocentowanie zmienne – daje możliwość zmiany wysokości oprocentowania lokaty w trakcie jej trwania. O zmianie oprocentowania decyduje bank.
Stopa procentowa – wysokość odsetek od określonej kwoty zdeponowanych w banku na konkretny okres.
Lokata progresywna – określana też jako lokata z dopłatą, umowa lokaty umożliwia zwiększanie kwoty depozytu, bez konieczności zawierania z bankiem nowej umowy. W zależności od zapisów zawartych w umowie, dopłaty mogą być dokonywane systematycznie lub w dowolnym czasie. Z reguły oprocentowanie lokaty zwiększa się wraz ze wzrostem kwoty kapitału.
Lokata dynamiczna – przy tego rodzaju lokacie, oprocentowanie automatycznie zwiększa się w każdym kolejnym okresie (miesiącu) utrzymywania lokaty.
Lokata rentierska – to lokata długoterminowa, z reguły wieloletnia, od której odsetki nie są kapitalizowane, ale są wypłacane w regularnych odstępach czasu (miesięcznych, kwartalnych lub rocznych). Rentier to osoba utrzymująca się z dochodów od posiadanego kapitału, nieruchomości, odsetek od papierów wartościowych lub wkładów bankowych.
Lokata nocna (lokata overnight) – jest stosowana głównie w bankowości korporacyjnej a minimalna kwota lokaty jest relatywnie wysoka. Adekwatnie do nazwy, lokata jest zakładana na noc. Najczęściej proces zakładania lokaty nocnej odbywa się automatycznie, na podstawie umowy podpisanej z klientem. Na koniec dnia określona kwota pieniędzy jest blokowana na koncie klienta, a rano blokada jest zdejmowana i odsetki dopisywane do rachunku.
Lokata automatyczna – ten rodzaj lokaty jest uruchamiany automatycznie, po spełnieniu określonych warunków, spisanych w umowie. Na przykład, lokata może być uruchamiana po przekroczeniu określonej wartości środków zgromadzonych na koncie.
Lokata odnawialna – po upływie terminu lokaty bank automatycznie zakłada nową, taką samą lokatę, wykorzystując środki uzyskane z wygasłej lokaty. Odsetki mogą być dodane do kwoty nowej lokaty bądź pozostawione na koncie – decyzja należy do właściciela lokaty.
Lokata nieodnawialna – po upływie terminu lokaty, umowa lokaty zostaje automatycznie rozwiązana a bank zwraca kapitał łącznie z odsetkami na konto właściciela lokaty.
Lokata negocjowana – ten rodzaj lokaty daje klientowi możliwość negocjowania wysokości oprocentowania. Jest to usługa przeznaczona tylko dla klientów dysponujących wysokim kapitałem.
Lokata z funduszem – część zdeponowanego kapitału jest kierowana na klasyczną lokatę, a pozostałą kwotę bank umieszcza w funduszu inwestycyjnym.
Lokata strukturyzowana – deponowany kapitał jest dzielony na dwie części, z których jedna jest lokowana w bardziej przewidywalne i bezpieczne instrumenty finansowe (np. obligacje), a pozostała kwota jest przeznaczana na bardziej ryzykowne inwestycje, które dają możliwość osiągnięcia wyższych zysków. Lokaty strukturyzowane, zwane też „strukturami”, są zakładane na dłuższe okresy, z reguły sięgające kilku lat.